بانکداری و ارتباط آن با محیط زیست
دکتر سید عبدالخالق سجادی
علیرضا رزاق زاده
پاییز 1395
چکیده
موضوعی که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته شده است بحث اقتصاد و محیط زیست در جهت ارتقای رفاه اجتماعی می باشد، بدیهی است که بخش های مختلفی بر محیط زیست تاثیر دارند مانند فرهنگ، شخصیت و . . . ولی در این مقاله سعی شده تاثیر اقتصاد ، بالاخص بانکداری، بر محیط زیست بررسی شود .
در این بعد ابتدا محیط زیست و انواع آن را مورد بررسی قرار داده ایم و سپس در بحث تخصصی تر تاریخچه ای مختصر در باره بانک ارائه شده است ، ارتباط بانک و محیط زیست را شرح داده و به برخی از تاثیرات داخلی و خارجی آن بر محیط زیست پرداخته ایم که تاثیرات داخلی خارجی را بررسی می کند .
یکی از مسائل مهم دیگر شیوه های نوین بانکداری نسبت به محیط زیست می باشد که در بانک های بزرگ جهان مورد بررسی قرار می گیرد.
در این جا به برخی از تسهیلاتی که بانک ها می توانند به مشتریان ارائه کنند نیز پرداخته ایم، اعم از ارائه تسهیلات و وام برای واحد های تولید کننده بارعایت مسائل زیست محیطی، ارائه تسهیلات و وام برای تهیه خودرو های استاندارد به منظور جلوگیری از ورود خودرو های غیر استاندارد، ارائه تسهیلات و وام برای بازسازی ناوگان حمل و نقل عمومی در جهت رعایت محیط زیست، ارائه تسهیلات و وام برای بازسازی اماکن و ساختمان های بالای 25 سال ساخت به منظور بهبود محیط زیست ،کاهش سود وام های در نظر گرفته شده به کمک دولت به منظور تخصیص به واحد های تولیدی غیر آلاینده که البته ارائه تسهیلات برای بانک ها خطراتی هم دارد که در مقاله مفصل آن ها را شرح داده ایم .
از طرفی دیگر بانک های برتر جهانی از سال ها قبل این موضوع ها را مورد بررسی قرار داده اند و به موفقیت ها و نتایج مطلوب دست یافته اند که به آن نیز پرداخته ایم

واژه های کلیدی : بانکداری سبز – اقتصاد سبز – محیط زیست - انرژی

مقدمه
مقوله اقتصاد سبز، بانکداری و ارتباط آن با محیط زیست مسئله ایست نوپا که در کشور ما توجه خاصی به آن نمیشود ، به ویژه زمانی که ما با آلودگی ها و خطرات زیست محیطی مختلفی در هر بخش رو به روییم، بایستی مدیریتی عالی در هر بخش داشته باشیم ، از بخش های فرهنگی گرفته تا بخش های مختلف اقتصادی که یکی از آن بخش ها بانک میباشد .
هدف بر آن بوده است که عنوان کلی اقتصاد سبز را توسط نیروی محرکه ی اصلی آن که حوزه ی بانکداری است پیش ببریم .در قسمت بانکداری این حوزه به دو محیط اصلی داخلی و خارجی تقسیم شده است که در ادامه به بررسی باید ها و نباید های هر حوزه پرداخته شده است که میتوان از آن ها به استفاده از پیشرفت های تکنولوژیک در حوزه ی بانکی مانند بانکداری الکترونیک، سیستم های نوین جهت کاهش مصرف انرژی و منابع مانند برق، آب و جایگزین های بخش IT جهت کاهش مصرف کاغذ؛ همچنین درنگارش تاثیرات بخش خارجی بانک ها به بررسی فناوری های جدیدی از جمله صفحات فتوولتائیک و سیستم های نوین گرمایشی پرداخته شده است. در کشور های در حال توسعه اهمیت زیادی به این مقوله ها داده نمیشود و یکی از مشکلات اصلی نیز همین است که در حال حاضر در میان بحران های زیست محیطی ، انرژی های مختلفی به علت بی توجهی مقوله های ذکر شده در مقاله به هدر میروند .
امروزه در جهان راجع به مبحث بانکداری و محیط زیست روش های نوینی ارائه شده است اعم از بانکداری مقاوم در مقابل تغییر ، بانکداری قبول تحول در حل مسائل زیست محیطی و بانکداری حامی محیط زیست که هر کدام از این روش ها به صورت برنامه های جدی در بانک های بزرگ جهان در حال اجرا هستند .
امید بر این است که با ارائه این مقاله و مقاله های دیگر در زمینه اقتصاد سبز ، بانکداری و محیط زیست خدمتی در راستای پیشرفت و ارتقای کشور عزیزمان ایران کرده باشیم .

تعریف محیط زیست
برای این واژه دو نگرش ایجاد شده است: یک نگرش این است که عنوان محیط زیست از دو کلمه محیط و زیست ترکیب یافته است که در فارسی به معنای جایگاه و محل زندگی است. این عنوان از نظر لغت مواردی هم چون آلودگی هوا، راه های جلوگیری از تخریب طبیعت و... را شامل نمی شود، اما امروزه مفاهیم گوناگون را از آن ارایه می نمایند مثل آب و هوا، جنگل، کوه، حقوق حیوانات و پرندگان، راه های جلوگیری از آلودگی هوا، راه های مبارزه با عوامل مخرب طبیعت و ... محیط زیست در اصطلاح به کلیه عوامل تهدید کننده یا بهبود بخش محیط زندگی اتلاق می شود.
اما نگرش بعدی بیانگر این است که چیزی به نام محیط وجود ندارد و این واژه یک معنای نسبی به مفهوم پیرامون دارد، همان طور که از مشتقات واژه با مراجعه به کتاب لغت پیدا است، این واژه یک معنای نسبی به مفهوم پیرامون دارد یعنی چیزی که توسط پیرامون خود محاط شده است. موردی که در این جا مهم قلمداد می شود این است که بدانیم، منظور ما از محیط زیست کدام موجود است این موضوع اهمیت دارد زیرا آن چه وضعیت یک محل را برای زیست یک نوع موجود زنده بهبود می بخشد می توان محیط زیست یک موجود دیگر را تباه کند.حال در مجموع باید گفت: محیط زیست عبارت است از آن چه که فرآیند زیستن را احاطه کرده، آن را در خود فرو گرفته و با آن در کنش متقابل قرار دارد.بدین ترتیب مشاهده می شود که محیط زیست همه چیز را در بر می گیرد. هم انسان و هم طبیعت و هم رابطه این دو را شامل می شود. در کلیه فعالیت های بشر تاثیر داشته و نیز از آن متاثر می شود.

انواع محیط زیست
با توجه به سیمای متنوع سطح کره خاکی و نیز طیف وسیع مسائل زیست محیطی، بایستی سعی گردد، تا تعاریفی کاربردی برای محیط زیست ارائه شوند. بدین منظور می توان، آن چه را که ما را احاطه کرده، بر ما تاثیر می گذارد و از ما تاثیر می پذیرد، بر سه بخش کلی تقسیم نمود:
۱) محیط طبیعی
۲) محیط اجتماعی
۳) محیط مصنوع
● محیط طبیعی

محیط طبیعی به آن بخش از محیط زیست اتلاق می شود که، ساخته دست انسان نباشد. این بخش از محیط زیست، هر چند به صور گوناگون مورد دستکاری انسان قرار گرفته، ماهیت اصلی خود را هم چنان حفظ نموده است کوهها، دریاها، دشت ها، جنگل ها و مراتع طبیعی جملگی در زمره محیط طبیعی به حساب می آیند.
در جهان امروز طبیعت بکر و دست نخورده به ندرت یافت می شود. به خصوص در کشور ما، که کشوری در حال صنعتی شدن است. هر روز فضاهای طبیعی وسیعی زیر پوشش فضاهای مسکونی، تجاری، صنعتی، خدماتی مدفون می شود. بخشی دیگر از محیط طبیعی نیز در نتیجه استفاده های بی رویه و غیر اصولی از جنگل ها، مراتع، اراضی زراعی، بهره برداری از معادن تخریب شده، ارزش حیاتی خود را از دست می دهند.
● محیط اجتماعی
کلیه کسانی که با آنان به نحوی در تماس هستیم، از خانواده گرفته تا همسایگان، فروشنده سر گذر، همکاران اداری، راننده تاکسی و خلاصه کسانی که بر ما تاثیر می گذارند و ما را تحت تاثیر قرار می دهند، تشکیل دهنده محیط اجتماعی ما می باشند.در این رابطه نه تنها افراد بلکه کلیه سازمان ها و نهادهای اجتماعی نیز، بخشی از محیط اجتماعی ما را تشکیل می دهند.
هدف نهایی حفاظت محیط زیست در رابطه با محیط اجتماعی، توسعه و افزایش آگاهی های زیست محیطی در سطح جامعه و نیز تقویت دانش زیست محیطی در سطوح مختلف اجرایی می باشد. هرگاه جامعه به قدرت، استعدادها و توانایی های واقعی خود پی ببرد و این توانایی ها را با آگاهی زیست محیطی در جهت استفاده از منابع انسانی و طبیعی خود به کار گیرد، می توان انتظار جامعه و سرزمینی مستقل، متکی به خود و سرافرازی را داشت.

محیط مصنوعی
محیط مصنوع عبارت است از آنچه که به دست بشر ساخته و پرداخته شده است. این بخش از محیط زیست را می توان محیط زائیده تفکر و تمدن نیز نامید. زیرا هر نوع دستکاری بشر در طبیعت حال چه به صورت تخریب و یا سازندگی، چه به صورت اراضی زراعی و یا مجتمع های صنعتی زاده تفکر انسان است. تفکری که خود در یک نظام فرهنگی خاص شکل گرفته و ریشه در فرهنگ، فلسفه و تمدن چندین و چند هزار ساله یک جامعه یا محیط اجتماعی یک سرزمین دارد. پس آن چه که بشر می سازد، تجلی عینی مادی تفکرات اوست. بر مبنای تعریف فوق شهرها، روستاها، بنادر، فرودگاهها، جاده ها، و غیره جملگی در زمره محیط مصنوع یا انسان ساخت به شمار می آیند.
تاثیرات مهم محیط زیست از ابعاد مختلف
محیط زیست بر تمامی مسائل بشر تاثیر میگذارد از خلق و خو گرفته تا اقتصاد و... که به مهمترین آنها اشاره میکنیم:

محیط زیست و فرهنگ
فرهنگ بر اساس محیط زیست تعریف می‌شود و تعریف دقیق‌تر توسعه که همان توسعه پایدار باشد هم بر مبنای محیط زیست شکل می‌گیرد.
رابطه میان فرهنگ و محیط اطراف از بسیاری از جهات اهمیت دارد.زیرا تاثیر محیط زیست ماست که فرهنگ ما بر ما اثر می‌کند.محیط زیست ما به قالب فرهنگ ما در می‌آید و بالعکس.
تحول در فرهنگ میتواند تاثیر اساسی در راستای شناخت محیط زیست ایجاد نموده و در صورت داشتن فرهنگ مثبت نتایج مطلوب و در غیر این صورت عکس
اقلیم و منابع طبیعی به گونه‌های مختلف در تجربیات و ارزش‌های فردی و اجتماعی اثر می‌گذارد. به قول آرتور پوپ، رابطه متقابل بین اقلیم و زمین از یک‌سو و فرهنگ از سوی دیگر، هرچه و به هر کیفیت که باشد به طور قطع تنها یک رابطه ساده علت و معلولی نیست.
هسته اولیه فرهنگ،نیازهای ابتدایی انسان برای ادامه زندگی بوده است و هرگاه گروهی به شکلی همگن،در محیط زیستی مشترک ـ با استفاده از امکانات محیط ـ به این نیازها پاسخ ‌گویند، فرهنگی خاص جامعه خود به وجود می‌آورند که وجه تمایز آن‌ها از سایر جوامع و فرهنگ‌ها قرار می‌گیرد.از طرفی مشخصه هر تمدن و فرهنگی، جلوه‌ای است که توانسته به محیط زیست بدهد.

محیط زیست و شخصیت
محیط زیست بر روی شخصیت افرادی که به نحوی با آن در ارتباط هستند، تاثیر می گذارد. در مناطقی که با تغییرات فصلی ، تغییرات دمایی بارزی صورت می‌گیرد، می‌توان اعمال بسیار خصمانه‌ای را در فصل تابستانبیشتر از فصل زمستان مشاهده کرد. مردمی که در مناطق کوهستانی زندگی می‌کنند، با غریبه‌ها کمتر جوش می‌خورند. در حالی که مردمی که در مناطق جلگه‌ای زندگی می‌کنند، چنین نیستند. شواهد متعددی که حاصل پژوهشهای مختلف در این زمینه می‌باشد، حاکی از تاثیر محیطهای فیزیکی بر شخصیت افراد و شکل گیری و رشد آن است. به این معنا که افرادی که دارای آگاهی های جانبی باشند و از نظر شخصیتی در جامعه برجسته تر باشند ، رفتارشان در توسعه محیط زیست یا تخریب آن نقش دارد

محیط زیست و اقتصاد
از آنجایی که اقتصاد، یک سیستم باز می باشد، سه فراینداصلی (استخراج، فرایند سازی یا تولید و مصرف) تماماً متضمن تولید ضایعاتی است که در نهایت به محیط زیست (به هوا، آبیا زمین) بازگردانده می شوند. وجود ضایعات فراوان در مکان و زمان نامناسب موجب بروز تغییرات بیولوژیک در محیط زیست خواهد شد، که خود باعث آسیب به حیوانات، گیاهانو اکوسیستممی شوند. چنانچه خسارات محیط زیستی به سلامتی و بهداشتانسانآسیب رسانده یا به طریقی اثر منفی بر رفاهانسان بگذارند، اقتصاددانان بر این عقیده هستند که آلودگیاقتصادی روی داده است.
نگرانی های زیست محیطی در بین بانک ها و شرکت های بیمه اهسته تر از حوزه تولیدات به وجود امده است . اهمیت تاثیرات محیط زیستی بخش خدماتی زمانی شروع به درک شدن کرد که گزارشات زیست محیطی اولیه شرکت های بزرگ از موسسات مالی، اشاره میکند که مصرف انرژی، مشابه الگوی مصرف در بسیاری از شرکت های تولیدی است .
موسسات مالی نقش بسیار مهمی را در شکل دهی به اقتصاد بازی میکنند . بدین ترتیب بسیار برای انها ضروری است که به طور بوم شناختی و اجتماعی مسئولیت پذیر باشند . آن ها همچنین تاثیر بسیار عمیقی بر روی دستیابی به اهداف رشد پایدار از طریق سیاست های وام دهی و سرمایه گذاری دارند .نهایتا موسسات مالی میتوانند تاثیرات زیست محیطی کسب و کار اصلی و عملیاتی خود را هنگامی که از محصولات استفاده میکنند کاهش دهند.
اقتصاد محیط زیست
اقتصاد محیط زیست ، شاخه ای متمایز از علم اقتصاد است که ارزش های مربوط به هر دو موضوع اقتصاد و محیط زیست را در نظر میگیرد و گزینه هایی جدید را بر پایه این ارزش ها مطرح مینماید.
هدف اصلی آن ایجاد موازنه بین فعالیت های اقتصادی و اثرات زیست محیطی آنها با در نطر گرفتن همه هزینه فایده های مربوط به آنها است. اصول نظری اقتصاد محیط زیست از این جهت طراحی شده است که ارزش پولی و مبادله ای و هزینه های آلودگی و تخریب منابع محیط زیستی را محاسبه نماید. کاری که مدل های رایج اقتصادی، از انجام آن ناتوان هستند.
یکی از نهاد های تاثیر گذار در حوزه ی اقتصاد محیط زیست بانک ها و مؤسسات مالی هستند. این ارگان ها هم با تجدیدنظر در رابطه با فعالیت های مرتبط خود با محیط زیست و هم با ارائه تسهیلات به سایر بخش ها می توانند در بهبود شرایط اقتصاد محیط زیست ایفای نقش کنند.
بانک
دوره جدید بانکداری با پیشرفت تدریجی تجارت و داد ستد در جهان و کشف مناطق و راههای دریائی جدید و استقرار روابط بازرگانی بین شرق و غرب شکل گرفت و کم کم دامنه فعالیت اقتصادی از سواحل دریای مدیترانه به کشور های سواحل اقیانوس اطلس گسترش پیدا کرد. این پیشرفت توام با استفاده روز افزون از خدمات بانکی و در نتیجه ازدیاد حرفه بانکداری در کشورهای مختلف جهان شد. اما در ایران اولین بانک ایرانی که با سرمایه‎ی ایرانی شکل گرفت، بانک پهلوی و قشون بود که در حال حاضر تبدیل به بانک سپه شده است.
بانک ها نقش اساسی را در اقتصاد و پایداری یک کشور ایفا میکنند ، بانک به عنوان تامین کننده مالی اصلی به طور غیر مستقیم در بحث زیست محیطی با تامین مالی پروژه ها و صنایعی که فعالیت ان ها تاثیر منفی بر روی محیط زیست دارند مشارکت میکنند.
بنابراین بانک ها بوسیله مشارکت فعالانه ی خود با وام دادن به شیوه ای معقول میتواند به طور موثر در محیط زیست و جامعه مشارکت داشته باشد.
بانک ها امروزه در حال اتخاذ استراتژی های مختلفی هستند که در آن ، پروژه ها با استفاده از مجموعه ای از ابزارها، مورد بررسی قرار میگیرند،که توجهات محیط زیستی را به خودجلب می کنند.
علاوه بر این بانک ها پروژه هایی را مورد تشویق قرار میدهند که نگرانی های محیط زیستیخود در ارتباط با توسعه پایدار ، استفاده از منابع طبیعی تجدید پذیر ، به حداقل رساندن اتلاف منابع و انرزی و جلوگیری از الودگی ، سلامت و امنیت شغلی ، بهره وری از انرزی و مراقبت از سلامت انسان ها و بسیاری از موارد مشابه که برای بهبود جامعه تلاش میکنند بیان میدارند.

تاثیرات زیست محیطی بانک ها
اگر چه به نطر نمیرسد بانک ها تاثیرات مستقیم بر روی محیط زیست داشته باشند اما این چنین نیست.بانک ها نقش بسیار مهمی را در جامعه به عنوان تامین کننده مالی پروژه های توسعهای اصلی ایفا میکنند. نقش تاثیرات انها در جامعه بر محیط زیست قابل چشم پوشی نیست . در زیر به گونه هایی از تاثیرات زیست محیطی بانک ها اشاره میکنیم.
تاثیرات داخلی:
حوضه بانکی به عنوان یک بخش پاک در نظر گرفته میشود که از لحاظ تکنولوژیکی قدرتمند، دارای حداقل تاثیر منفی بر روی محیط زیست و جامعه است. تاثیرات مستقیم بانک ها با عملیات داخلی آن ها مرتبط است که امکان دارد باعث افزایش انتشار گاز های گلخانه ای بشود و یا مانند مصرف انرژی برای روشنایی ، استفاده از کامپیوتر ها و دستگاه های ATM ، آب ، دفع زباله ، سفر های کاری و... ، در مصرف انرژی بانک ها موثر باشد.
هدر رفت کاغذ های استفاده شده در محیط زیست نسبتا کمتر از سایر حوزه هاست؛ولی از آنجایی که بخش بانکداری حوزه ای وسیع است تاثیرات آنها بر روی محیط زیست به عنوان یک بخش اصلی قابل چشم پوشی نیست.
در بخش تاثیرات داخلی، بانک داری الکترونیک نیز مطرح است.

بانکداری الکترونیک
بانکداری الکترونیکی به فراهم آوردن امکان دسترسی مشتریان به خدمات بانکی با استفاده از واسطه های امن و بدون حضور فیزیکی اطلاق می شود که باعث کم شدن هدر رفت کاغذ ، آلودگی زیست محیطی اعم از رجوع مشترک با وسیله نقله به بانک برای انجام عملیایت ها خود و...میشود. می توان از شعب مکانیزه عضو شبکه شتاب، دستگاه هایPos،Pinpad،ATM،کارتهای هوشمند، بانکداری موبایل، بانکداری اینترنتی،تلفن بانک وفاکس بانک، حساب های Online، خطوط پرسرعت مخابراتی به عنوان ارکان بانکداری الکترونیکی کشور نام برد. راه مناسب دیگر بانکداری موبایل است؛با ظهور وتکوین فناوری مخابرات سیار وفراگیرشدن استفاده ازتلفنهای همراه، پروتکلهایی همچون WAP بوجود آمدکه امکان انتقال اطلاعات از طریق تلفن همراه را میسرنمود. ازاین رو تلفن همراه بصورت یکی از ابزارهای بالقوه جهت ارائه خدمات بانکی خصوصاً بانکداری الکترونیکی در آمده است.

برخی از تعهدات و استراتژی های متقابل بانک ها
1 ) تعهد به منظور : خنثی کردن اثر کربن در فناوری اطلاعات ( IT ) بانکها و همچنین تمام گروه های حاوی کربن
استراتژی: - بهره وری سازگار با محیط زیست
-استفاده بیشتر از انرژی های تجدید پذیر
- اخذ و اجرای گواهینامه های کاهش انتشار کربن (CERs)

2 ) تعهد به منظور: پیگیری در دسترس بودن دارایی های IT و اطمینان از آن که آنها در هر شرایطی در حد ممکن بازیافت شوند
استراتژی: - آغاز نظارت بر برنامه های بازیافت محیط زیستی تا تمام دارایی های IT که عمر مفید آنها به پایان رسیده بازیافت شوند
- ارتقا سیاست های استاندار بازیافت که عمر مفید آنها به پایان رسیده بازیافت شوند
- ارتقا سیاست های استاندار بازیافت
3) تعهد به منظور : استفاده از فناوری برای کاهش سفرهای کاری
استراتژی:_ سرمایه گذاری در تکنولوژِی های کیفیت بالای تله کنفرانس
_گسترش تکنولژی هایی که از راه دور کارها را انجام میدهتد
4) تعهد به منظور: استفاده از تکنولژِی برای کاهش استفاده از کاغذ در بانک ها
استراتژِی : -برنامه چاپ سازگار با محیط زیست
- کاهش تاثیرات زیست محیطی خرید های کاغذی
- 5) تعهد به منظور : افزایش استفاده از سخت افزار های نسل آینده
استراتژی : پیاده سازی خدماتی که بر پایه تکنولوژی های مجازی هستند
- طراحی و ساخت سرویس های جدید مراکز داده
- 6) تعهد به منظور: افزایش بهره وری انرژی با همکاری گسترده با مراکز داده
استراتژی : اندازه گیری و گزارش بهره وری انرژی به مراکز داده
- 7) تعهد به منظور : کاهش مصرف انرژی در بانک ها
- استراتژِی : اندازه گیری و گزارش در باره مصرف انرژی بخش IT

تاثیرات خارجی
تاثیرات خارجی با کارایی تاثیرات محیط زیستی بانک ها در ارتباط است. اما شرایط در مقایسه با سایر حوزه ها در اقتصاد متفاوت است.
محصولات بانک ها از نظر زیست محیطی مضر نیستند اما مشتریان بانک ها که آن محصولات را مورد استفاده قرار میدهند تاثیرات منفی را بر روی محیط زیست اعمال می نمایند. بنابراین نمیتوان به راحتی تاثیرات زیست محیطی بانک ها را در حوزه فعالیت های خارجی تخمین زد زیرا بانک ها به خودی خود تاثیرات زیست محیطی منفی را به جای نمیگذارند.

از آنجا که الکتریسیته هزینه بالایی دارد، برای صرفه جویی، طراحی بانک در جهت کاهش تقاضا است. لامپ فلورسنت، لپ‌تاپ گازی در مصرف الکتریسیته صرفه جویی می‌کنند. با استفاده از یک بام خورشیدی، سلول‌های خورشیدی می‌توانند انرژی برق تولید کنند. بام‌های خورشیدی می‌توانند از نظر هزینه بسیار به‌صرفه‌تر از انرژی خورشیدی باشند، چون بانک ها به هر حال احتیاج به بام دارند.
نمای ساختمانی فتوولتائیک ((صفحات خورشیدی))

نماها اکثریت سطح پوسته یک ساختمان را اشغال می‌کنند. در حقیقت یک نما نخستین احساس بصری از ساختمان را به بینندگان خود انتقال می‌دهد و معماران بنا نیز با استفاده از نما به بیان ایده‌ها و ترجمه خواسته‌های کارفرما با زبانی ویژه از شکل و رنگ می‌پردازند. مدلهای استاندارد فتوولتائیک می‌توانند به دیوار موجود ساختمان برای تامین نمایی موفق به لحاظ زیبا شناختی متصل گردند. این واحدها بدون نیاز به عایق به استراکچر متصل می‌شوند که این عمل توسط زیرسازی شبکه‌ای در مدلهای فتوولتائیک صورت می‌گیرد، بنابراین سیستم‌های فتوولتائیک می‌توانند به عنوان بخش مهمی از عناصر نمای ساختمان بانک مطرح شوند. چهره اصلی یک لایه فتوولتائیک به عنوان مصالح پوششی، شبیه یک شیشه رنگی است. لایه‌های فتوولتائیک حفاظت طولانی مدت در برابر شرایط جوی را تامین و می‌توانند در هر اندازه، شکل، طرح و رنگی تهیه شوند و حتی قسمتی از نور روز را نیز به داخل ساختمان بانک برسانند.

ورقهای فتوولتائیک در پنجره‌ها می‌توانند کارکرد شفافیت و پشت نمایی خود را از دو طریق انجام دهند. سلول‌های بلورین می‌تواند در عین ایجاد فیلتر دید، فضای داخلی را روشن سازند. حتی با اضافه نمودن لایه‌هایی از شیشه به واحد اصلی از فتوولتائیک نیمه شفاف، عایق حرارتی و صوتی نیز برای نیازهای ویژه ساختمان تامین می‌شود.

فتوولتائیک‌ها با اشکال مختلفی می‌توانند به عنوان سایبان در بالای پنجره‌ها و یا بخشی از سازه بام استفاده شوند، البته به شرطی که استفاده از این سایبانها منجر به تحمیل بار اضافی به سازه ساختمان بانک نگردد. سیستم‌های سایه انداز فتوولتائیک می‌توانند به گونه‌ای و در جهتی آرایش یابند که در آن واحد، هم برای تولید بیشترین انرژی و هم برای تامین درجات متغیری از سایه بکار روند.

بام‌ها برای فتوولتائیک‌ها بسیار ایده آل می‌باشند. بام سطح بدون استفاده وسیعی را در اختیار می‌گذارد. یک بام شیبدار ایده آل برای فتوولتائیک‌ها بامی است به سمت جنوب (در نیمکره شمالی) که زاویه‌ای معادل عرض جغرافیایی±۱۵برای بهترین تولید انرژی داشته باشد. بامهای مسطح مزایایی همچون دسترسی مناسب و نصب آسان دارند.

مزایای استفاده از سیستم‌های فتوولتاییک

-به سوخت یا شبکه تأمین سوخت نیاز ندارد.

-به اشعه ماوراء بنفش و آب و هوا مقاومند و تحمل دمای بالا را دارند.
-به صورت ماژولی هستند و سیستم‌ها می‌توانند در هر سایزی وجود داشته باشند.
-سیستم فتوولتاییک مستقل می‌تواند توان را تقریباً در هر نقطه از سیاره زمین تأمین کند.
-سیستم فتوولتاییک تشعشعات گاز گلخانه‌ای و دی اکسید کربن را کاهش می‌دهد.
-سیستم فتوولتاییک عموماً آلودگی را کاهش می‌دهد.
-سیستم فتوولتاییک به حفاظت از منابع کمیاب کمک می‌کند.

در صورت عدم استفاده از این سیستم معماری ساختمان شعب بایستی به گونه ای باشد که حداکثر نورگیری را از ساعات اولیه صبح تا پایان زمان کاری داشته باشد،به منظور اینکه انرژی کمتری جهت روشنایی فضای داخلی ساختمان بانک استفاده شود.
در مناطقی که آفتاب کم است می‌توان از باد استفاده کرد.بیشترین مزیت برق بادی این است که در توربین‌های بادی بزرگ‌تر هزینه هر وات کمتر از سلول‌های خورشیدی است، البته به شرطی که باد بوزد؛ اگرچه، موقعیت نیزمهم است. درست همان‌طور که برخی مناطق تابش آفتاب کافی برای سلول‌های خورشیدی ندارند، برخی مناطق نیز باد کافی برای نصب یک توربین با هزینه مناسب ندارند. استفاده اقتصادی در مناطق مختلف نیاز به مطالعه و احتمالاً بررسی میدانی دارد.
در زمان پایین بودن تقاضا ، یعنی در وقت غیر اداری، برق اضافی را می‌توان برای آینده در باتری ذخیره کرد.
باتری‌های زمینی جریان‌های الکتریکی را در زمین جاری می‌کنند که جریان تلوریک (زمینی) خوانده می‌شود. باتری‌ها را می‌توان در هر جایی در زمین نصب کرد.

گرمایش
بانک ها بایستی طوری طراحی گردند که از عایق بندی، توده دمایی و گرمایش و سرمایش خورشیدی ایستا استفاده کنند. مثال‌هایی از این روش‌ها دیوارهای جذب انرژی خورشیدی و سایر فناوری‌ها مانند نورگیر هستند.
گرمایش خورشیدی ایستا می‌تواند بیشتر ساختمان‌ها حتی در سردترین اقلیم‌ها را گرم کند.
حتی در مناطقی که در زمستان ساعات تابش بسیار کم است یا تابشی وجود نداردمیتوان از زمین زیر ساختمان به عنوان توده دمایی استفاده ‌کرد.
میتوان از رنگ های تیره برای فضای خارجی شعب به منظور جذب بیشتر انرژی و کاهش مصرف سوخت جهت تامین گرمایش ساختمان بانک استفاده کرد.
بانکداری و پیشرفت پایدار در حوزه محیط زیست
بانکداری مقاوم در مقابل تغییر
در این مرحله بانک ها فعال نیستند و در برابر قوانین زیست محیطی مقاومت میکنند چون در میزان سود بانکی موثر است و توجه به مسایل زیست محیطی در این مرحله دارای هزینه های اجتناب ناپذیری است.
بانکداری قبول تحول در حل مسائل زیست محیطی
به دلیل نیرو های محرک بسیاری همچون فشار دولت ، سازمان های غیر دولتی ، فشار جامعه و... بانک ها مسایل زیست محیطی و فعالیت های مدیریت بحران را در مسایل مربوط به کسب و کار روزانه خود ادغام میکنند.
بانکداری حامی محیط زیست
در این مرحله بانک ها علاوه بر توجه به فعالیت های داخلی خود به فعایت های خارجی نیز توجه فراوانی دارند. بانک ها در این مرحله پروژه های حامی و دوست دار محیط زیست را توسعه داده و به بازار عرضه مینمایند.
برای مثال تامین مالی سبز، سرمابه گذاری در پروژه های حامی محیط زیست، تمرکز بر روی تامین مالی پروژه های مختلفی که بر روی انرژی تجدیدپذیر کار میکنند و صندوق های سرمایه گذاری که بر روی دارایی های حامی محیط زیست سرمایه گذاری میکنند، انتشار گزارش های مختلفی که بر مبنای عملکرد زیست محیطی پایه گذاری شده اند از فعالیت های آنهاست.

بانک و ارائه تسهیلات مختلف
بانک ها بایستی برای حفظ و مراقبت از محیط زیست روش هایدیگری را نیز در نظر بگیرند که میتوان از دادن وام و انواع تسهیلات مختلف در زمینه های محیط زیست باشد که به چند مورد آن در زیل اشاره میکنیم
همانطور که میدانید درصد قابل توجهی از آلودگی های محیط زیست ناشی از فعالیت های کارخانه و واحد های تولیدی مختلف میباشد که آسیب زیادی را به محیط اطراف وارد میکنند ، ارائه تسهیلات و وام برای واحد های تولید کننده بارعایت مسائل زیست محیطی برای اصلاحات و تعمیر واحدشان به منظور سازگاری با محیط زیست و یا وام دادن به سرمایه دارانی که قصد احداث کارخانه یا واحد تولیدی را دارند به منظور احداث واحدی سازگار با محیط زیست که تاثیری قابل توجه در محیط زیست خواهد گذاشت .
بخشی از آلودگی های زیست محیطی نیز مربوط به فعالیت خودرو ها در کلان شهر ها میباشد ، خودرو های فرسوده و غیر استانداردی که روز به روز به تعدادشان افزوده میشود، بانک ها بایستی با دادن وام و تسهیلات فقط و فقط برای خرید خودرو های استاندارد و سازگار با محیط زیست به مشتریانی که خواهان خرید خودرو هستند کمک کنند و باعث شوند خودرو های موجود در سطح شهر با محیط زیست سازگار باشند و همچنین تسهیلاتی که کسانی که خودرو های غیر استاندارد دارند بتوانند خودرو های استاندارد تهیه کنند که این مورد در حال حاضر انجام میشود و میتوان گفت ارائه تسهیلات و وام برای تهیه خودرو های استاندارد به منظور جلوگیری از ورود خودرو های غیر استاندارد

علاوه بر این بانک ها بایستی تسهیلاتی برای تهیه وسایل نقلیه عمومی در اختیار مردم قرار دهند تا استفاده از این وسایل باعث شود از وسایل نقلیه شخصی کمتر استفاده شود تا آلودگی زیست محطی کاهش یابد و همچنین ناوگان حمل و نقل عمومی را نیز ترمیم کنند
تسهیلاتی برای بازسازی ساختمان های بالای 25 سال ساخت نیز در راستای بهینه سازی مصرف انرژی (( پنجره های دو جداره ، اصلاح سیستم گرمایش و سرمایشی و . . .))
یکی از نکات بسیار مهم کاهش سود وام های در نظر گرفته شده به کمک دولت به منظور تخصیص به واحد های غیر آلاینده است ، زیرا دادن این تسهیلات با سود بالا دردی را نه از اقتصاد دوا میکند نه از محیط زیست
همچنین بانک مرکزی نیز بایستی با ارائه بخشنامه های لازم و هماهنگی با وزارتخانه ها را در این باره از تسهیلات انجام دهد

ریسک های ارائه تسهیلات بانک ها در زمینه محیط زیستی
بانک ها همواره در معرض خطراتی هستند که میتواند آنها را به سمت مواجهه با شرایط از دست دادن شهرت و سود قرار دهد.
بانک ها ممکن است نتوانند پول خود را که برای تامین مالی مشتریان خود پرداخت کرده اند باز ستانند بنابراین ممکن است با ریسک اعتباری یا ریسک های مرتبط به شهرت بانک مواجه شوند؛ بنابراین ریسک بانک ها از فعالیت وامدهی تجاری بالاست. از این رو در کنار بدهی هایی که حاصل عملیات خود بانک است ریسک های بزرگتر از جانب وام دهی بانک هاست و میتوانند به صورت زیر طبقه بندی شوند:
1 : عدم باز پرداخت وام توسط وام گیرنده
اگر وام گیرندگان قوانین زیست محیطی را نقض کنند مجبور خواهند شد هزینه بیشتری را به عنوان هزینه تصویه حساب پرداخت کنند، این بار مالی اضافی بیشتر اوقات مشتریان بانک را از لحاظ مالی ضعیف میسازد و همین خطر عدم بازپرداخت وام را به بانک افزایش میدهد.
2 : خطر کاهش ارزش وثیقه
اگر دارایی که بانک به عنوان وثیقه پذیرفته است آلوده شود، آنگاه ارزش ان به دلیل این که بایستی هزینه ای بابت پاکسازی دارایی پرداخت شود کاهش می یابد، این مسئله خطر عدم بازپرداخت مبلغ را افزایش میدهد.

3 : خطر تغیرات بازار ناشی از نگرانی زیست محیطی :
به دلیل افزایش نگرانی های زیست محیطی در میان مشتریان و وضع قوانین زیست محیطی، حیات سازمان بدون نگرانی های زیست محیطی در حال حاضر بسیار سخت میباشد؛ بنابراین تغییر در نگرش نسبت به محیط زیست میتواند حیات وام گیرندگان را به وسیله ی تاثیر گذاری قابلیت بانک ها، برای بازپرداخت مبلغ به بانک دشوار سازد.

4 : خطر بدهی بانک ها ناشی از عدم استفاده بهینه از سپرده ها
از آنجایی که بانک ها ممکن است کسب و کار مستقیم با دارایی وثیقه ای داشته باشند، در قبال پاکسازی آلودگی که توسط مال و دارایی به وجود آمده مسئول هستند.

5 : کاهش ارزش اعتباری بانک ها
اگر بانک ها وظایف زیست محیطی و اجتماعی خود را انجام ندهند این موضوع باعث کاهش اعتبار بانک ها در اذهان عمومی خواهد شد، که این منجربهکاهش و از دست رفتن محبوبیت بانک می گردد.

بانک های نمونه در مبحث بانکداری سبز در دنیا

ساختمان سبز مشارکتی مهم برای حمایت از اب و هوا
بررسی در قالب مثال داچ بانک المان
ساختمان سبز، به معنی افزایش بهره وری انرژی ساختمان، از آنچه که تاکنون عمل میکنیم است . داچ بانک دارای حدود چهار هزار ساختمان اداری ، شعب بانکی و . . . است . از آنجایی که نزدیک به هشتاد درصد انتشار گاز co2 مربوط به این حوزه هاست کاملا عاقلانه به نظر میرسد که تا جای ممکن بایستی رد پای این مشکل زیست محیطی را کم کرد .
اهمیت مشارکت در پیشگیری از انتشار گاز ها از ساختمان ها و تاسیات در نایل شدن در هدف کاهش گاز co2 غیر قابل انکار است . همگام با بهبود مقام بانک در بخش ساختمان ها ، آنها به صورت تنگاتنگ با فراهم آورندگان و شرکای خود همکاری میکنند تا در صنعت ساختمان بهترین پیشرفت هارا داشته باشند . مشتریان آنها نیز در سراسر دنیا میتوانند از این تجربه بهره ببرند . بخش کسب و کار ما میتواند از تخصص آنها در تامین مالی پروژه های مقاوم سازی ونو سازی ساختمان ها استفاده کنند .نوسازی باعث کاهش 67 درصدی در استفاده از انرژی برای گرمایش و سرمایش و کاهش مصرف آب تا 74 درصد شد
آب منبعی گرانبهاست . در سال 2011 آن ها خود را متعهد ساختند تا در پنج سال آینده مجموع مصرف آب خود را به اندازه یک میلیارد لیتر کاهش دهند ؛ با این برنامه جدید خود مانند کنترل های تخلیه خود برای برج های خنک کننده آنها به اهداف خود طی سه سال رسیدند

سیاست های بانکی
سیاست های بانکی و ابتکار های ان به گونه ای طراحی شده اند که باعث تشویق در سرمایه گذاری در فعالیت های پایدار یا سبز شوند که میتوانند گونه های مختلفی را در برگیرند .
سیاست ها میتوانند در قالی رویه هایی به اجرا در ایند . به بیان دیگر سیاست ها طراحی شده اند تا سرمایه گذاری در فعالیت های مشخصی را ترغیب کنند . مانند انرژی های تجدید پذیر، روی هم رفته بخش مالی تمایل دارد تا در یک فضای پایدار یک رهرو باشد تا یک رهبر یعنی فعالیت بانکی به تقاضای بازار واکنش نشان میدهد و توسط پیشرفت ها در یک اقتصاد گسترده به حرکت در میاید .

Piraeus bank
پرائوس بانک یونان شروع تحول خود با استاندارد های بانکداری سبز را با این اهداف اغاز کرد :
1 : ارزیابی زیست محیطی اجزای بانک ها همگام با فعالیت درون بانکی
2 : فراهم اوردن نقشه ای برای برنامه های زیست محیطی به منظور استفاده بهتر در فعالیت هایی که نیاز به مصرف انرزی دارد
3 :کاهش انتشار co2 از مصرف برق و حمل و نقل و افزایش بازیافت ( کاغذ جوهر کارتریج ها و باتری ها ) و افزایش استفاده از محصولات سبز توسط شعب بانک ها
4 : ارزیابی تاثیرات زیست محیطی کسب و کار اصلی که از فعالیت های تجاری خارجی حاصل میشود و محصولات بانکی بالقوه که باعث کاهش این اثرات میشود
5 : طراحی و ساخت محصولات بانکداری سبز و ترویج مسیولیت وام دهی و سرمایه گذاری در زمینه محیط زیست
6 : انتشار تجربه های بدست آمده توسط بانک ها
7 : انتشار نتایج به کارمندان همکاران و افکار عمومی
این پروزه با موفقیت در این بانک اجرا و مدیریت شد و به طور موثر تمامی اهداف خود را فتح کرد
سیستم قدرت ساز های نوری در 4 قسمت از سازه های بانک نصب شد با مجموع ظرفیت 45 ککیلووات. بدین ترتیب در طول مدت زمان اجرای پروزه مجموع کاهش انتشار گاز co2 به میزان 10 تن بدست امد و تخمین زده میشود که 1215تن گاز co2 طی 25 سال اینده منتشر نخواهد شد
صرفه جویی و ذخیره سازی اب نیز به اجرا در امده که شامل اتصالات شیرهای زمان دار بود و نصب سیستم خودکار برای جمع اوری اب باران
نهایتا با محصولات بانکی سبز صرفه جویی بانک از درصد قابل توجهی 12% نیروگاه های برقی RES در کشور خود و 30% از نیروگاه های PHOTOVOLTAIC حمایت وپشتیبانی کرد
HSBS
به عنوان یکی از بزرگترین و مطرح ترین بانکهای دنیا، برنامه های متنوعی در راستای پایداری به اجرا گذاشته است
این بانک سالیانه 100 میلیون دلار در فعالیتهای بشر دوستانه و سبز سرمایه گذاری می کند . در یکی از این برنامه ها،HSBCسرانۀ سالیانۀ دفع کربن خود را از 3.5 تن به 2.5 تن در سال 2020 می رساند . در برنامه دیگری با نامClimate Business این بانک با سرمایه گذاری در صنایع حمل و نقل با سوختهای غیرکربنی و کم مصرف، از پروژه های سوختهای پاک حمایت می کند؛ از آن جمله می توان به پروژه بزرگ اتوبوس های کم مصرف در ژوهانسبورگ اشاره کرد که این بانک طراح مالی و سرمایه گذار اصلی آن بوده است .

HSBC همچنین پروژه های متعددی در بهره برداری از توربین های بادی و خورشیدی را به اجرا گذاشته است.

Commonwealth
بانک استرالیاییکامان ولت یکی از فعالیتهای چشم‌گیر این بانک در این خصوص انتقال 6000 نفر از کارکنان به ساختمان مرکزی خود است. این ساختمان با بهره گیری از تکنولوژیهای پیشرفته یک بنای6 ستارۀ دوستدار محیط زیست است که توانسته 23500 تن از دفع کربن سالیانه این بانک را کاهش دهد . این مقدار معادل حذف 5100 اتومبیل از چرخه حمل و نقل است. طراحی و معماری این ساختمان به شکل حرف A است که استفاده از نور طبیعی خورشید را به حداکثر می رساند . سیستم سرمایشی و گرمایشی این ساختمان در بالاترین حد بهینه سازی شده است .

در سال 2013 این بانک ، برای اولین بار اوراق بهادار سبز (Green Bonds) را به ارزش 500 میلیون دلار منتشر کرده است . سرمایه حاصل از فروش این اوراق ، به طور مستقیم در سرمایه گذاری و حمایت از انرژیهای پاک بادی و خورشیدی و همچنین در تامین مالی پروژ های افزایش بهره وری و کاهش مصرف انرژی ، صرف خواهد شد .
این بانک همچنین در طرحی ویژه‌ای برای بازیافت آب باران مشارکت و سرمایه گذاری کرده است .

این بانک در سال 2013 نخستین بانک انگلستان در سرمایه گذاری در انرژیهای پاک بوده است .

Citi Bank
سیتی بانک در زمره اولین بانکهای بزرگ دنیاست که به اهداف سبز و پایداری توجه نشان داده و با در پیش گرفتن سیاست مدیریت ریسک محیطی و اجتماعی این شاخص را در تمامی معاملات و تبادلات مالی خود لحاظ کرده و از سرمایه گذاری و تامین مالی پروژه هایی که برای جامعه و محیط زیست تهدیدمحسوب می شوند، خودداری می کند .
در ابتکاری ویژه این بانک در مسیر حمل و نقل پاک نسبت به اجرای طرح به اشتراک گذاری دوچرخه در شهر نیویورک اقدام کرده است . در این طرح 6000 دوچرخه در 330 ایستگاه در اختیار شهروندان قرار گرفته است .

منابع
↑ Vale, Brenda and Robert (2000).The New Autonomous House. London: Thames & Hudson Ltd. ISBN 0-500- 34176-1.
1. ↑ “New Alchemy Institute” (Website). The Green Center. Retrieved on 2010-01-10.
2. ↑ WHO | Nutrient minerals in drinking-water and the potential health consequences of consumption of demineralized and remineralized and altered mineral content drinkingwater: Consensus of the meeting
3. ↑ Cistern Design, University of Alaska, referenced 2007- 12-27
4. ↑ Jenkins, J.C. (2005). The Humanure Handbook: A Guide to Composting Human Manure. Grove City, PA: Joseph Jenkins, Inc. ; 3rd edition. p. 255. 3-5. Retrieved April 2011.
5. ↑ See composting toilet for references.
6. ↑ Swales replacing drains: Paul Hawken, Amory Lovins and Hunter Lovins, “Natural Capitalism,” ch. 5, pp83. The cited development is Village Homes, Davis, California, built in the 1970s by Michael and Judy Corbett
7. ↑Sunfrost rates 15 cu ft (420 L). refrigerators at 0.27 kWh/day (2007-12-27), while Dometic brand (formerly Servel brand) gas refrigerators cool only 8 cubic feet (0.23 m3) for 325 W continuous (i.e. 7.8 kWh/day) ALternatively, they use about 8 US gallons (30 l; 6.7 imp gal) of LP gas per month, which in most places is more expensive than the equivalent electricity.(2007-12-27)
8. ↑ Paul Gipe, “Wind Power for Home and Business”
9. ↑Gipe, ibid.
10. ↑ Eaton power; see the specifications and manuals. Referenced 2007-12-27
11. ↑ Kohler Generators; see the specifications and manuals. Referenced 2007-12-27
12. ↑ Stephens, Don. September 2005. "'Annualized Geo- Solar Heating' as a Sustainable Residential-scale Solution for Temperate Climates iwht Less than Ideal Daily Heating Season Solar Availability. ” (“Requested Paper for the Global Sustainable Building Conference 2005, Tokyo, Japan”). Greenershelter.org website. Retrieved on 2007- 09-16.
13. ↑ Stephens, ibid
↑ Capstone Microturbine White-Paper (PDF) Retrieved on 2007-12-28
About The Equator Principles. Retrieved from http://www.equator-principles.com/index.php/about-ep/about-ep
Bank Track. Retrieved from http://en.wikipedia.org/wiki/BankTrack
Biswas N., Sustainable Green Banking Approach: The Need of the Hour, Business Spectrum, 1(1), 32-38 (2011).
Bouma J. J., Jeucken M. and Klinkers L., Sustainable Banking: The Greening of Finance, Greenleaf Publishing Limited, Sheffield, UK, 31 (2001).
Business Standard, SBI now Signatory to Carbon Disclosure Project (2011, February 22). Retrieved from http://www.business-standard.com/article/finance/sbi-now-signatory-to-carbon-disclosure-project-111022200022_1.html
Dash R. N., Sustainable Green Banking: The Story of Triodos Bank. CAB CALLING, 26-29, October-December (2008).
D’Monte L., For Banks, Green is the New Black, Business Standard (2010, May, 21). Retrieved from http://www.business-standard.com/article/beyond-business/for-banks-green-is-the-new-black-110052100014_1.html.
Economic Times, SBI turns Green, Installs Windmills (2010). Retrieved from http://articles.economictimes.indiatimes.com/2010-04-23/news/27587704_1_windmills-wind-power-mw-capacity
Frenz, Multinationality Matters in Innovation: The Case of the UK Financial Services, Industry and Innovation, 12(1), 65 (2005).
Gupta A., BSE Launches India’s First Carbon-efficient LiveIndex called Greenex (2012). Retrieved from http://articles.economictimes.indiatimes.com/2012-02-26/news/31101643_1_first-carbon-efficient-bse-greenex-energy-efficiency
Green Banking for Indian Banking Sector, Institute of Development and Research in Banking Technology. Publications: IDRBT (2013). Retrieved from http://www.idrbt.ac.in/publications/Frameworks/Green%20Banking%20Framework%20(2013).pdf
International Finance Corporation (IFC). Retrieved from http://wbi.worldbank.org/developmentmarketplace/partner/international-finance-corporation-ifc
Jeucken M., Sustainable Finance and Banking, Earthscan Publication Ltd., London, 71 (2001)
Jha N. and Bhome S., A Study of Green Banking Trends in India, International Monthly Referred Journal of Research in Management and Technology, 2, 127-132 (2013).
Lalon R. M., Green Banking: Going Green, International Journal of Economics, Finance and Management Sciences, 3(1), 34-42 (2015)
Mani A., Green Banking through Green Lending (2011). Retrieved from http://ibmtedu.org/gvcg/Papers/IC-140.pdf
Mishra D. K., Green Strategies: Response of Indian Banks to Climate Change. The Ecoscan, Special Issue, 3, 345-348 (2013).
Rashid M., Green Banking comes to Focus, The Daily Star (2010, September, 17). Retrieved from http://www.thedailystar.net/newDesign/newsdetails.php?nid=154690.
Shree V., What is BSE-GREENEX (Carbon Index) (2012). Retrieved from http://www.marketcalls.in/indices/what-is-bse-greenex.html
Singh H. and Singh Pal B., An Effective and Resourceful Contribution of Green Banking towards Sustainability, International Journal of Advances in Engineering Science and Technology, 1(2), 41-45 (2013). Retrieved from http://www.sestindia.org/wp-content/uploads/2013/01/Volume-1Number-2PP-41-45.pdf.
UNEP FI, Banking on Value: A New Approach to credit Risk in Africa (2007). Retrieved from http://www.unepfi.org/fileadmin/documents/banking_on_value.pdf
United Nations, Report of the World Commission on Environment and Development, General Assembly Resolution 42/187, 11 December, 1987 (1987). Retrieved from http://www.un-documents.net/a42r187.htm
Weber O., Fenchel M. and Scholz R. W., Integration of Environmental Risks into the Credit Risk Management Process of Banks, GOE Report, 4, Zurich: GOE and ETH (2005).
Weiler E., Murray B. C., Kelly S. J. and Ganzi J. T., Review of Environmental Risk Management at Banking Institutions and Potential Relevance of ISO 14000. Research Triangle Institute, North Carolina (1997).
“New Alchemy Institute” (Website). The Green Center.Retrieved on 2010-01-10.
↑ WHO | Nutrient minerals in drinking-water and the potential health consequences of consumption of demineralized and remineralized and altered mineral content drinkingwater: Consensus of the meeting
↑ Cistern Design, University of Alaska, referenced 2007- 12-27
↑ Jenkins, J.C. (2005). The Humanure Handbook: A Guide to Composting Human Manure. Grove City, PA: Joseph Jenkins, Inc. ; 3rd edition. p. 255. 3-5. Retrieved April 2011.
↑ See composting toilet for references.
↑ Swales replacing drains: Paul Hawken, Amory Lovins and Hunter Lovins, “Natural Capitalism,” ch. 5, pp83. The cited development is Village Homes, Davis, California, built in the 1970s by Michael and Judy Corbett
↑Sunfrost rates 15 cu ft (420 L). refrigerators at 0.27 kWh/day (2007-12-27), while Dometic brand (formerly Servel brand) gas refrigerators cool only 8 cubic feet (0.23 m3) for 325 W continuous (i.e. 7.8 kWh/day) ALternatively, they use about 8 US gallons (30 l; 6.7 imp gal) of LP gas per month, which in most places is more expensive than the equivalent electricity.(2007-12-27)
↑ Paul Gipe, “Wind Power for Home and Business”
↑Gipe, ibid.
↑ Eaton power; see the specifications and manuals. Referenced 2007-12-27
↑ Kohler Generators; see the specifications and manuals. Referenced 2007-12-27
↑ Stephens, Don. September 2005. "'Annualized Geo- Solar Heating' as a Sustainable Residential-scale Solution for Temperate Climates iwht Less than Ideal Daily Heating Season Solar Availability. ”(“Requested Paper for the Global Sustainable Building Conference 2005, Tokyo, Japan”).Greenershelter.org website.Retrieved on 2007- 09-16.
↑ Stephens, ibid
↑ Capstone Microturbine White-Paper (PDF) Retrieved on 2007-12-28