مدیریت ایمنی وسلامتی شغلی استان زنجان

پوكا يوكه كه به ­صورت ( Poh-Kah Yoh-Key) تلفظ مي­شود، در فارسي به معناي پوكا( خطاهاي غير عمدي) و يوكه (پرهيز) است. نتيجه اين ­كه پوكايوكه سيستمي است كه از هدر رفتن انرژي، زمان و منابع قبل از بروز خطا در آينده، جلوگيري مي­كند.

اساس پوكايوكه بر احترام به ذكاوت و هوش كارگران مبتني است. پوكايوكه با حذف كارهاي تكراري و فعاليت­هايي كه وابسته به حافظه و احتياط هستند، وقت و فكر كارگران را آزاد مي­كند تا آنها بتوانند وقت خود را به انجام فعاليت­هاي ارزش آفرين اختصاص دهند. در محيط پيچيده كاري، ممكن است بعضي از كارها اشتباه انجام شوند و هر روز اين امكان وجود دارد كه اين اشتباهات به توليد محصول معيوب منجر شوند. عيوب، ‌اتلاف محسوب مي­شوند و اگر شناسايي نشوند، ‌انتظارات كيفي مشتري را به ياس مبدل خواهند كرد. پوكا يوكه بر اين اعتقاد استوار است كه نبايد حتي تعداد كمي كالاي معيوب توليد شود. براي مبدل شدن به يك رقيب جهاني،‌ يك شركت نه تنها بايد فلسفه توليد با عيوب صفر (عدم توليد معيوب) را دنبال كند، بلكه بايد آن را در عمل به كار بندد. روش هاي پوكايوكه مفاهيم ساده اي هستند كه براي تحقق همين هدف به كار مي روند.

نبايد انتظار داشت كه افراد همه كارها را هميشه مثل ماشين درست و دقيق انجام دهند. يك حواس پرتي كوچك مي تواند باعث بروز اشتباه كاري شود. اين خطا لزوما" به عنوان كم كاري يا قصور در كار نيست. بلكه يك نقص طراحي است كه باعث شده براي انجام عملياتي، توجه و دقت عمل زيادي صرف شود و اين مشكل بزرگي است.

اصول پايه اي پوكايوكه ، طراحي يا استفاده از ابزارهاي پيشرفته يا گاه ساده ، تكنيك­ها و فرايندهايي است كه اشتباه كردن را براي استفاده كننده غير ممكن مي­كند. پوكايوكه قانون ساده ايست كه باعث صرفه جويي­هاي كلان مي­شود.

با ايجاد خطاناپذيري در سيستم، اگر استفاده كننده در شرايط عادي و نرمال هم نباشد، در استفاده از سيستم نمي تواند خطايي كند و اين خود باعث جلوگيري از اتلاف، خرابي، ضايعات و حادثه مي شود.

چه كسي مي تواند پوكايوكه را توسعه دهد؟

در اين سيستم روش جالبي وجود دارد. هر كسي از مدير گرفته تا سرپرست و حتي كارگر مي­تواند پوكايوكه را توسعه دهد. (حتي براي افراد خارج از سازمان مانند مديران و كارمندان بخش فروش، خدمات پس از فروش و يا جاهايي كه با اسناد و مدارك سرو كار دارند). همه كاركنان داراي اين اختيار هستند كه با آموزش­هاي اندكي، در محيط اطراف خود، پوكايوكه هاي خوبي را اجرا كنند.