خطر راديوگرافي دندان
هر فردي به طور طبيعي به ميزان تقريبي 350 ميلي رم از اشعه‌هايي كه در محيط وجود دارد را به طور سالانه جذب مي‌كند. اين اشعه‌ها از منابعي نظير پرواز با هواپيما و ساختمان‌ها به فرد مي‌رسد. با احتساب اشعه‌هاي محيطي هر فرد مي‌تواند تا حتي 70 بار از تمام دندان‌ها راديوگرافي در سال تهيه كند.
چند منبع مهم اشعه در دندانپزشكي وجود دارند.يك نوع مربوط به عكس‌هاي موسوم به پري آپيكال است كه از تك‌تك يا گروهي از دندان‌هاي مجاور گرفته مي‌شود تا بررسي تاج، ريشه و بافت‌هاي اطراف دندان‌ها انجام شود.
نوع ديگر راديوگرافي‌هايي است كه عمدتا براي بررسي پوسيدگي دنداني است كه به آنها راديوگرافي بايت وينگ گفته مي‌شود. گروه بعدي عكس‌هايي هستند كه براي بررسي تمام دندان‌ها يا بررسي استخوان‌هاي سر و صورت تهيه مي‌شوند كه در درمان‌هاي تخصصي‌تر مثل ارتودنسي استفاده مي‌شوند و هر كدام از اين منابع اشعه متفاوتي را به افراد مي‌رساند.
با توجه به اين‌كه راديوگرافي‌هاي دنداني در محل‌هاي خاصي از دهان و يا صورت تهيه مي‌شوند و مقدار اشعه آنها به نسبت كم است مقدار اشعه‌اي كه از اين راديوگرافي‌ها به ساير نقاط بدن مي‌رسد، بسيار كم است. بنابراين خطر جدي ساير اندام‌ها را تهديد نمي‌كند.
راديوگرافي‌هاي معمول دندانپزشكي تنها حدود پنچ ميلي رم اشعه وارد دهان و فك مي‌كنند، اگر بيش از1000 راديوگرافي از اين نوع تهيه شود خطر ايجاد عوارض وجود خواهد داشت. از طرفي با توجه به پيشرفت تكنولوژي فيلم‌ها، افزايش ولتاژ و فيلتر‌هاي مناسب باز هم ميزان اشعه مورد نياز كاهش يافته است. در هر نوع راديوگرافي دستگاه‌هاي قديمي از اشعه بيشتري استفاده مي‌كنند. مهم آن است كه افراد تهيه‌كننده دقت كافي در تهيه عكس داشته باشند.
باوجود ايمني نسبي راديوگرافي‌هاي دندانپزشكي حفاظت دربرابر حداقل اشعه نيز توصيه مي‌شود. چند راه براي كاهش خطرات تهيه راديوگرافي وجود دارد. در مرحله اول اطمينان حاصل كنيد كه به محل‌هايي مراجعه كنيد كه از دستگاه‌هاي قديمي استفاده نمي‌كنند. اگر فردي حامله نياز به تهيه راديوگرافي داشته باشد لازم است آن را به تهيه‌كننده راديوگرافي اطلاع داده و حفاظت‌هاي موردنياز را به عمل آورد.
استفاده از يقه‌هاي گردني براي محافظت از تيروئيد يا استفاده از پيش‌بند‌هاي سربي براي حفاظت از اندام‌هاي حساس به اشعه مفيد است. برخي از بيماران تصور مي‌كنند كه فراموش يا گم كردن راديوگرافي‌ها اهميتي ندارد و مي‌توانند آن را تكرار كنند اما اين مساله درست نيست و محافظت در برابر تكرار تهيه راديوگرافي هم توصيه مي‌شود.
دكتر محمد‌امين نريماني
متخصص ارتودنسي
مجید یعقوبی