لامپهای کم مصرف، بمب های شیمیایی کوچک

 لامپهای کم مصرف، لامپهای فلوروسنتی لوله ای هستند که در آنها برای تولید نور سفید به میزان 5 میلیگرم جیوه  استفاده     می شود. لامپهای مهتابی بر خلاف لامپهای رشته ای که 5 درصد انرژی را به نور تبدیل می کند قادرند 95 درصد انرژی را به نور تبدیل کنند. جیوه ماده سمی است و انتشار این ماده در محیط، اثرات نامطلوبی بر روی مغز جنین، عقیم شدن، سردرد و کاهش حافظه دارد. از این رو در حال حاضر در دنیا استفاده از این ماده در تولید ترموستات و دماسنج ها ممنوع اعلام شده است.

 مشکل اصلی این ماده سمی زمانی است که لامپهای کم مصرف شکسته می شود و جیوه آن در محیط منتشر می شود. تنکستن موجود در لامپهای رشته ای به مرور مستهلک و حباب شیشه ای آن به پودر سیلیس تبدیل می شود و زمانی که لامپهای فلوروسنتی فشرده شکسته می شود پودر جیوه بر روی وسایل و اشیای موجود در محیط می نشیند که در این صورت لازم است ضمن استفاده از دستکش و دستمالهای تنظیف، سیستمهای تهویه، برودتی و جاروبرقی خاموش شود تا از انتشار آن در محیط جلوگیری شود. علاوه بر این، لامپهای کم مصرف باید در مراکز بازیافت ویژه ای جمع آوری شود تا با زباله های معمول معدوم نشوند.

یونیزاسیون نور لامپهای فلوروسنتی در دراز مدت اثرات تخریبی بر روی بافت های پوست ایجاد می کند از این رو بر اساس پروتکلهای جهانی استفاده از این لامپها در سوله های جوجه کشی، مرغداری ها، گاوداریها و صنایع تبدیل چون پوست و چرم که زمینه های فساد آنها را فراهم می کند جلوگیری می شود.

بزرگترین ریسکی که ناشی از شکستگی لامپ وجود دارد بریدگی ناشی از لبه های تیز شیشه یا حباب لامپ است.

ما می توانیم با رعایت نکات ایمنی در نحوه برخورد با جیوه موجود در لامپهای فلورسنت، در بیمارستانها، محیطهای کار، مدارس و یا آسایشگاه ها استفاده کنیم.

اگر لامپ شکسته شود:

- اگر در اتاق کوچکتر از 3 در 5/2 متر مربع است 15 دقیقه آنجا را ترک کنید.

- در صورت امکان پنچره ها را باز کنید تا هوای اتاق تهویه شود.

- همه خرده شیشه ها و ذرات ریز بدون استفاده از جاروبرقی جمع آوری شود. جارو برقی می تواند جیوه را در هوا منتشر کند.

 - اگر مجبور به استفاده از جارو برقی هستید پنجره های اتاق را باز کنید و پس از جارو کشیدن کیسه جارو برقی را تخلیه کرده و داخل محفظه را با دستمال مرطوب تمیز کنید.

 - خرده های شکسته شده را در کیسه پلاستیکی در بسته قرار دهید و محدوده را با پارچه مرطوب پاک کنید تا هرگونه ریزه های بسیار کوچک و ظریف شیشه پاک شود. پارچه به کار رفته را نیز در ظرف پلاستیکی قرار دهید.

- در صورتی که قطعات لامپ شکسته شده بر روی فرش ریخته باشد قطعات آن را با استفاده از دو مقوا از روی فرش جمع آوری کنید و قطعات ریز را با نوار چسب از سطح فرش جمع آوری کنید. در صورت امکان فرش را در فضای آزاد تکان دهید تا ذرات آن کاملا ریخته شود.

 - برای دفع زباله حاصله اجزا را داخل کیسه نایلونی قرار داده و در آن را ببندید و در سطل زباله قراردهید.

 حداقل فاصله ایمن جهت استفاده از لامپ کم مصرف معمولی، یک متر است .